Domestic violence

Ik moet zeggen dat de meeste Papua's van nature een boze blik hebben. Maar dat betekent natuurlijk niet dat zij allemaal onvriendelijk, vijandig of kwaadwillend zijn. In tegendeel het kost mij weinig moeite mijn eigen staf aan het lachen te krijgen. De streek waar ik werk is van oudsher echter problematisch. De Tari's zijn in het hele land berucht om hun agressieve karakter. Het feit dat Artsen Zonder Grenzen hier een project heeft gericht op domestic violence is zorgwekkend. Er zijn nauwelijks externe invloeden die deze domestic violence aanwakkeren. In Afrika zijn het bijna overal economische conflicten waar de burgerbevolking slachtoffer van wordt. Natuurlijk zorgt het PNG LNG project voor conflicten en onenigheid over macht en geld, maar de agressie lijkt hier meer van binnenuit te komen. Voordat de wereld haar aandacht richtte op de massa verkrachtingen in Oost Congo was het in PNG al decennia lang minstens zo gevaarlijk om vrouw te zijn. Het eerder beschreven conflict dat ontstond nadat een meisje door een auto was aangereden is er slechts een van vele die leiden tot over en weer bloedvergieten. De vraag is of en zo ja hoe je deze agressie kunt uitroeien. Het is dapper missiewerk dat Artsen Zonder Grenzen hier doet. Het is haast zendelingen werk de religie van de universele rechten van de mens wordt verspreid en het volk moet zich hiertoe bekeren. Geen oog om oog en tand om tand, maar rede, dialoog, vergeving en rechtspraak. Het zal een lange weg worden. Tot nog toe zijn in deze streek zo ongeveer alle scholen in de fik gezet. Een door Exxon gesponsord schoolgebouw hier vlak bij is kort geleden ook in rook op gegaan en wordt hoopvol weer opgebouwd.

Een aantal dagen geleden werd ik midden in de nacht wakker van mijn telefoon. Is dit de dokter? Ja, wat is er aan de hand. Dit is "security" we hebben een man in de auto die is aangevallen door locals hij heeft diverse wonden op zijn hoofd, kunnen jullie hem behandelen. Geen probleem, breng hem naar de kliniek er is een verpleger aanwezig. Om zeker te zijn dat mijn dienstdoende verpleger niet in diepe slaap is bel ik de kliniek. Na 4 keer bellen wordt er opgenomen. Ik leg uit wat er in aantocht is. De ernst van de verwondingen is over de telefoon lastig in te schatten. Vang hem op en bel mij als het nodig is. Een half uur later gaat mijn telefoon: dokter, dokter kom snel naar de kliniek! Wat is de toestand van het slachtoffer, wil ik vragen maar het is al te laat. Met gepaste spoed kleed ik mij aan en loop naar de kliniek. Op het emergency bed ligt een man die van top tot teen onder het bloed zit. De vloer is ook rijkelijk met bloed besmeurd en ik denk bij mijzelf: wat een tering zooi hebben jullie er nu al van gemaakt. Twee verpleegkundigen zijn bezig met het inbrengen van een infuus. Een van de national doctors is ook opgetrommeld en heeft zich al over de patiënt ontfermd. De twee expat mannen van de Security willen de emergency room al verlaten, maar ik kan ze nog net op tijd tegenhouden om het exacte verhaal van hen te horen. Hij was ergens buiten het kamp in de auto op weg van a naar b. Enkele locals hielden de auto tegen en sprongen op de achterbank. Met een ijzeren buis sloegen zij hem op het achterhoofd en vervolgens met een bijl op de zijkant van de schedel. Op fluistertoon voegt mijn informant er aan toe: hij heeft een tienermeisje verkracht. Er wordt veel op mekaar ingehakt hier in PNG maar bij dit soort geïsoleerde aanvallen is er meestal een reden. Ik dank de mannen voor de informatie en zij verlaten snel onze eerste hulp.
Iedereen schort voor, handschoenen aan en veiligheidsbril op, commandeer ik mijn eigen staf. Zelf heb ik intussen al deze attributen aangetrokken. Het infuus zit er in en ik richt mij met de lokale dokter op de hoofdwonden. Op het achterhoofd is een keurig ronde snijwond met een diameter van 2 centimeter. Blijkbaar heeft iemand van achteren met het uiteinde van een ijzeren buis dit gat in zijn schedelhuid geponst. Aan de linker kant van de schedel is een kleine huidverwonding. Aan de tegenoverliggende zijde bevind zich de grootste wond. Ongeveer 7 cm in lengte en ondanks het verband bloed het nog steeds. Ik inspecteer de wondranden en een kleine slagader begint te spuiten. Zolang dit vat blijft spuiten kan ik het goed zien en met een kleine hechting bind ik het af. De wond wordt schoongemaakt en ik wil al doorgaan met de hechtklus maar mijn collega poert eens flink met zijn vinger in de wond en concludeert dat er sprake is van een schedelbreuk. Ik trek een 2e steriele handschoen aan, steek mijn vinger ook in de wond en probeer hetzelfde te voelen. Pas op dat je je vinger niet openhaalt waarschuwt mijn collega. Verdomt, ik voel een messcherpe rand met een klein hoogte verschil. Er is een breuk in het schedeldak van deze man. Dat betekent een open schedel breuk. In ontwikkelde landen ga je hiervoor direct de CT-scan in. We hechten de andere wonden en geven de man preventieve antibiotica om wondinfecties te voorkomen.

De volgende morgen alarmeer ik ons alarmcenter in Sydney. Er is even onduidelijkheid over wie de werkgever is van deze man. Als blijkt dat hij direct voor Exxon werkt wordt de medische evacuatie direct in gang gezet. Binnen zes uur vliegt hij met de helikopter naar een vliegveld in de buurt en van daar naar de hoofdstad.
Twee dagen later hoor ik dat hij niet in het ziekenhuis van Port Moresby is gesignaleerd. Hier op het kamp zal ik hem niet meer terug zien want zijn baan is hij zeker kwijt. Hij mag van geluk spreken dat hij nog leeft. Als we hem hier hadden gehouden zou de verwonding waarschijnlijk zonder problemen zijn genezen. Dit soort onkruid vergaat niet, is mijn ervaring. Het enige probleem is dat hij hier zonder twijfel opnieuw zou zijn aangevallen vanwege het ten laste gelegde zedendelict. De Exxon security zal maar wat blij zijn met deze evacuatie op medische gronden.

Een paar dagen later zit ik met een van de chauffeurs in de ambulance. Ik ben op weg naar een kamp op 3 Km van ons vandaan. Ik bespreek het voorval van de man met de gebroken schedel. De chauffeur weet mij van de laatste berichten te voorzien. Het zou geen onvrijwillig geslachtsverkeer zijn geweest zegt hij. Het probleem was dat de man had beloofd de jonge dame als vrouw aan te nemen. Toen zij hem daarop logischerwijs naar zijn bankpas vroeg wilde hij die niet overhandigen. De dame, of het meisje alarmeerde haar familie en stam-leden die de man vervolgens het hoofd bewerkten. Het probleem is dat de mensen hier snel aangebrand zijn, zegt mijn chauffeur. Er hoeft maar iets te gebeuren en ze ontvlammen. Aan de andere kant zegt hij, je moet wel duidelijke afspraken maken met de vrouwen hier en geen valse beloftes doen.

De collega die hier voor mij zat had maakte het volgende mee: Een locale werknemer bezocht hem wegens futiele klachten van algeheel onbehagen. Toen het consult ondanks taal barrières en culturele verschillen in de afrondingsfase leek trok de patiënt plotseling een opgefrommelde doek uit zijn broekzak. Hij vouwde de doek open en toonde een geamputeerde pink. Oh jee, was dat de reden voor zijn komst ging er even door het hoofd van de collega. Maar aan de handen van de man mankeerde niets, beide pinken zaten er aan. Het was de pink van zijn vrouw die op een of andere wijze haar man ernstig had gekwetst. Mogelijk ging het om overspel waar de man achter was gekomen. Als blijk van berouw jegens de echtgenoot is het in deze streek van Papua Nieuw Guinea gewoonte om een vinger, meestal de pink te amputeren. De vrouw hakt deze vinger er eigenhandig af heb ik mij laten vertellen. Sommige vrouwen missen 2 pinken en een stuk ringvinger. De traditie bepaalt tevens dat de man het afgehakte stuk vinger bij zich draagt totdat de stomp van de vrouw genezen is. De culturele verschillen blijven je hier verbazen.